KARAMAZOV KARDEŞLER...
Karamazov Kardeşler (özgün adı: Братья Карамазовы Bratya Karamazovy)
Klasik eserler denildiğinde akla gelen ilk eserlerden biri. Yazarı Fyodor Mihayloviç Dostoyevski'nin zirve romanı. Benim de şu ana kadar okuduğum en kalın kitap.(Kendileri tam 1 ay 12 günde bitti.)
Klasiklere daha yeni yeni adım attığım için pek kıyaslama veya herhangi bir eleştiri yapmam, yapmak da istemem. Ama kitabın bazı yerleri beni benden alıp götürdü, bazı yerlerinde ise buraları okumasam da olur dedim. Belki de çevirisinden dolayı böyledir. Bilemiyorum.
Kitap hakkında biraz bilgi edinmek gerekirse Staraya Russa'da yazılmış. Dostoyevski 2 yılda yazmış ve Kasım 1880' de bitirmiş. Türü psikolojik romanmış ama bence tamamını kapsayan bir durum değil. Bazı yerlerde evet psikoloji baskın bazı yerlerde daha az. Dostoyevski psikolojide adı sık sık geçen Freud'den etkilenmiş.
Kitabın genel havasında psikoloji olduğu gibi hep bir "baba" kavramı var. Daha sonra araştırdığıma göre Dostoyevski'nin sanırım bu konu hakkında bir zaafı varmış. Çünkü kendi babası sarhoş, ilgisiz ve halk tarafından öldürülen bir cerrahmış. Çocuğu Alyoşa da kitabını yazmaya başlamadan bir süre önce ölmüş. Dolayısıyla "babalık" duygusuyla ilgili bir eksikliği olmuş olabilir.
Genel anlatım tarzı bana biraz karışık geldi. Ben de bir problem olduğunu, anlamadığımı sanmıştım ama kitapta gerçekten bir karışıklık varmış. Neyse ki bir süre sonra alıştım. Hatta hoşuma bile gitti.
Ben 3 karakter dışında diğer karakterleri hiç ama hiç sevmedim. Sevdiğim 3 karakter ise şöyle;
Aleksey Fyodoroviç Karamazov: Karamazovluğu kanında taşıdığı hâlde bunu bastıran en küçük Karamazov. Kitapta sürekli "Alyoşa" olarak geçiyor. Yani Dostoyevski'nin ölen oğluyla bağdaştırdığı karakter aynı zamanda baş karakterimiz. En hayırlı evlat ve bütün iyi yönleriyle kitaptaki herkes kıskananlar hariç sevmeye doyamıyorlar. Ben gerçek hayatta olsa bu kadar sevemezdim. Ama keşke gerçek hayatta olsaydı, belki tanışırdım. =P
Nikolai (Kolya) İvanov Krasotkin: Bu küçük çocuk için en iyi kelimeler "büyümüş de küçülmüş". Bol bol kitap okuyor (özellikle tarihi), arkadaşları arasında kendini en büyük olarak görüyor, bazen de cesaret sanarak bazı yanlış hareketlerde bulunuyor ama yine de benim en sevdiğim karakterlerden biri. Küçücük yaşında yetişinlerin asla aklına gelmeyecek ( tabii o zamanlar için) kelimeler, cümleler söylüyor. Yetişkinmişçesine etrafta dolanıyor. Karamazov kardeşlerin en büyüklerinden nefret ediyor ama Alyoşa'yı çok seviyor ve sözünden çıkmıyor. Bu yüzden bu çocuğu bir kat daha çok seviyorum.
Liza (Lise) Khokhlakov: Annesiyle yaşayan, tekerlekli sandalyeye bağlı ama ruhu özgür bir genç kız. Alyoşa'yla Alyoşa manastırda kalırken tanışıyor ve ilerleyen zamanlarda Alyoşa manastırdan ayrılınca aşkını itiraf ediyor. Alyoşa da onunla evleneceğine dair söz veriyor. Ama kitabın sonunda evlenmiyorlar. İşte bu beni çok üzmüştü. Bu karakterimiz biraz daha ilginç bir kişiliğe sahip. Taşkın hareketleri olmasına karşın Alyoşa'nın ona iyi davranması beni benden aldı ve ikisini de daha çok sevmemi sağladı. =D
Beni etkileyen bir kaç karakter daha vardı tabii. Örneğin; Katerina İvanovna, İlyuşa ve ailesi, ülke çapında nam salmış avukat Fetükoviç ve Karamazovların anneleri.
Bunun tam tersi nefret ettiğim karakterlerde var. Baba Karamazov, Dmitri (Mitya) Karamazov, İvan Karamazov, Rakitin, Smerdyakov, Agrafena (Gruşenka)... Bu karakterleri sevmiyorum ama bazı olaylarda kalbim yumuşamadı da değil.
Kitap bir çok kişiyi etkilemiş. Örneğin Franz Kafka , Dostoyevski'ye hayranmış. Hatta onunla kan bağı olduğunu bile ileri sürmüş. Kitaptan etkilendiğini Hüküm hikayesinde belirtmiş. Umarım bu hikayeyi de en kısa sürede okurum.
Tolstoy da en sevdiğim kitap demiş. Orhan Pamuk'a göre de en iyi kitap Karamazov Kardeşler'miş.
Bu kadar büyük insanları etkilemiş. Ben de hem kitaptan hem kitaptan etkilenenlerden etkilendim. =)
Söz konusu kitap olunca üstüne üstlük çok sevilen kitaplar olunca insanlar hemen sinemaya veya diziye uyarlıyorlar. Karamazov Kardeşler de çok sevilince uyarlamışlar ama seneler önce. İlk uyarlama 1921'de Almanya'da yapılmış. Hem de siyah beyaz. 1959'da ABD'de renklisi çekilmiş.
1976'da pembe dizilerin ana yurdu olan Brezilya'da dizisi çekilmiş. 178 bölüm ve altmışar dakika. Herhalde kitaptaki gibi bir karakteri anlatmak için yarım saat çekim yaptılar.
Benim gibi uzun uzun dizileri sevmeyenler için 2009'da Rusya 8 bölümlük mini dizi çekmiş. Çok daha iyi bence. En kısa sürede izlemeye çalışacağım.
Bizim Türkler de durmamışlar, 2010'da Karadağlar , 2011'de de Sırat adıyla uyarlamalar yapmışlar. Televizyon dizileriyle pek ilgilenmediğim için bu dizileri bilmiyorum.
Ama tiyatrosu olsa kesin giderdim. Hatta çok daha güzel olurdu.
Ben Lacivert Yayıncılık'ın yayınladığı Karamazov Kardeşleri okudum. 2013 Mart'ta basılmış. Çevirisini Recep Şükrü Güngör yapmış. Sayfa sayısı 784 ve puntoları küçük. =P
Klasik kitap okumaya devam edeceğim. Ama okuduğum en iyi kitaplardan biriydi. İyi ki okumuş ve bitirebilmişim! =D
Yine de Dostoyevski'ye ve klasik kitaplara ara vereceğim ama olsun, güzel kitaptı....
